Қазақстан Республикасы электронды үкіметінің жобалары Баспаға шығару нұсқасы
Cоңғы өзгеріс: 15.06.2022Электронды үкімет жобаларына ондаған алуан түрлі ақпараттық жүйелер (АЖ), регистрлер, Мемлекеттік деректер қоры (МДҚ), жүздеген қосымшалар мен қызметтер жатады. Олар: «Е-әкімдік» АЖ, «Е-нотариат» АЖ, «Жеке тұлғалар» АЖ МДҚ, «Заңды тұлғалар» МДҚ, «Жылжымайтын мүлік регистрі» МДҚ, Мемлекеттік органдардың электронды құжат айналымының бірыңғай жүйесі, «ХҚКО» біріктірілген АЖ, «Е-лицензирование» АЖ МДҚ, мемлекеттік органдардың интернет-порталы, электронды үкімет шлюзі және төлем шлюзі, «Мобильді үкімет» ақпараттық жүйесі, Telegram, Facebook және Vkontakte-дағы чат-боттар және т.б. Солардың бірнешеуіне, яғни сіздер өз беттеріңізше жүгіне алатын ресурстарға тоқталып өтейік.
«Е-лицензиялау» ақпараттық жүйесі»
![]() |
Жобаның мақсаты: "Е-лицензиялау" мемлекеттік деректер қоры" ақпараттық жүйесі лицензиялау процестерін, рұқсат беру құжаттарын автоматтандыру және мемлекеттік органдар – лицензиарлар мен Қазақстан Республикасының бизнес - қоғамдастығы арасындағы ақпараттық өзара іс-қимылдың тиімді, ашық тетігін қамтамасыз ету мақсатында құрылған. Жүйе Қазақстан Республикасында "электрондық үкіметті" қалыптастыру және дамыту бағдарламасы және Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарлама шеңберінде іске асырылған. Тарихы: "Е-лицензиялау" мемлекеттік деректер қоры" ақпараттық жүйесі жобасы екі кезеңде 7 жыл ішінде жүзеге асырылды: 1 – кезең - 2008 - 2012 жылдар – лицензиялау процестерін автоматтандыру; 2 кезең – 2012 - 2014 жылдар – рұқсат беру құжаттарын автоматтандыру. 2015 жылдан бастап ағымдағы күнге дейін "Е-лицензиялау" МДҚ АЖ сүйемелдеу және түрлендіру жүзеге асырылады. |
«Е-нотариат» бірыңғай нотариалды ақпараттық жүйесі
![]() |
«Е-нотариат» бірыңғай нотариалды ақпараттық жүйесі – нотариалдық қызметті бақылауды жақсарту және нотариустардың жұмысын оңтайландыру мақсатында әзірленген жүйе. Жүйе нотариалдық іс-әрекеттердің электронды реестрде тіркелуін жобалайды, сондай-ақ, заңгерлік мәмілелердің барлық қатысушылары үшін пайдалы. «Е-нотариат» нотариустарға құжаттардың түпнұсқалылығын тексеруге, жылжымайтын мүлік жөнінде мәлімет алуға, мұрагерлік істер мен өсиетхаттардың есебін жүргізуге, электронды үкімет порталынан электронды анықтама алуға және сенімхаттардың түпнұсқалылығын тексеруге мүмкіндік береді. Осындай жағдайда нотариусқа жүгінген азаматтардың мәліметтердің анықтығына, мәміленің легитимділігі мен заңдылығына сенімді болуына болады. |
Ашық үкімет
"Ашық үкіметті" құру 2013 жылы басталды. Бүгінгі таңда Ашық үкімет есеп беретін мемлекетті қалыптастыру бойынша, оның ішінде 94 және 96 қадамды орындау бойынша бесінші институционалдық реформаны іске асыру шеңберінде дамуын жалғастыруда. 15.11.2015 ж. "Ақпаратқа қол жеткізу туралы", 24.11.2015 ж. "Ақпараттандыру туралы" ҚРЗ қабылданды.
Ашық үкімет келесі компоненттерден тұрады: ашық деректер, ашық НҚА, ашық диалог, ашық бюджеттер, сондай-ақ мемлекеттік органдар қызметінің тиімділігін бағалау. 2014 жылы біз Ашық деректер мен Ашық НҚА-ны іске қостық. 2015 жылы Ашық бюджет пен Ашық диалог компоненттері іске қосылды. 2017 жылы Мемлекеттік органдар қызметінің тиімділігін бағалау іске қосылды.
Порталдардың мақсаттары:
Ашық деректер - мемлекет қызметінің негізгі және әлеуметтік маңызды бағыттары туралы халықтың хабардар болу деңгейін арттыру және ашық деректер негізінде жаңа қолданбаларды құру мүмкіндігін беру.
Ашық бюджеттер - азаматтардың мемлекеттегі "бюджет" ұғымы туралы түсінігін жеңілдету және бюджет қаражатының жұмсалуын қоғамдық бақылау арқылы белсенді азаматтық ұстанымды дамытуға ықпал ету.
Ашық НҚА - азаматтардың нормативтік құқықтық актілердің жобаларын және мемлекеттік органдардың заң жобаларының тұжырымдамаларын қарауға қатысуын қамтамасыз ету
Ашық диалог - азаматтарға мемлекеттік органдардың бірінші басшыларымен тікелей өзара іс-қимыл жасауға мүмкіндік беру.
Мемлекеттік органдар қызметінің тиімділігін бағалау - азаматтарға мемлекеттік органдар қызметінің тиімділігін бағалауды жүргізу қорытындылары туралы ақпарат беру, сондай-ақ азаматтардың бағалау жүйесін жүргізу туралы түсінігін жақсарту.
"Ашық деректер" порталы – бұл машинамен оқылатын түрде мемлекеттік органдардың жалпы қол жетімді деректері орналастырылатын алаң, бұл қоғамға ақпаратты иеленушілерден ыңғайлы түрде, оның ішінде қайта пайдалану үшін шынайы ашық деректер алуға мүмкіндік береді.
Ашық деректер порталының Бета-нұсқасы 2013 жылы алғаш рет іске қосылды. Сонымен қатар, порталда қолданбаларды бағдарламалау интерфейсі (API) қол жетімді, оның көмегімен деректерге сұрау салу арқылы жүгінуге болады.
Ашық деректер негізінде деректер санының көбеюі, сондай-ақ конкурстар мен хакатондар сияқты іс-шараларды өткізу арқасында мобильді қолданбалар мен сервистер әзірленіп, порталда жүктеу үшін орналастырылады.
"Ашық НҚА" порталы - әзірленіп жатқан заң жобаларын, мемлекеттік қызметтер стандарттарының жобаларын және рұқсат беру құжаттарын талқылауға арналған бірыңғай алаң. Әркім өз пікірін білдіре алады және НҚА әзірлеуге қатыса алады. Ашық НҚА әрбір азаматқа мемлекеттік орган мен жоғары тұрған инстанцияларға келісуге барғанға дейін жобамен танысуға мүмкіндік береді.
2015 жылы "Ашық НҚА" порталы іске қосылды, онда "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Заңға сәйкес мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарын ғана емес, сонымен қатар "Ақпаратқа қол жеткізу туралы" Заңның қабылдануымен барлық нормативтік-құқықтық актілердің жобаларын және заң жобаларының тұжырымдамаларын талқылау қолжетімді болды.
Ашық диалог - бұл МО мен қоғам арасында тиімді кері байланысты орнату алаңы.
"Ашық диалог" интернет-порталының мақсаты азаматтарға портал құралдары арқылы үкіметпен өзара іс-қимыл жасауға мүмкіндік беру.
Бұл компонент келесіні қамтиды:
● МО басшыларының блог-платформасы,
● ОМО және ЖАО-мен Интернет-конференция,
● "Сауалнамалар" жүйесі және
● "Ұялы байланыс операторы" сервисі
Мемлекеттік органдар басшыларының блог-платформасында өтініштерді беру және қарау тәртібі заңда жазылған. "Ақпаратқа қол жеткізу туралы" Заңның 11-бабының 5-тармағына сәйкес блог-платформаға сұрау салу жазбаша сұрау салуға теңестіріледі. Сұрау салу электрондық үкімет порталында есептік жазбаның болуы және оған абоненттік нөмірді қосу шартымен қол қоюды талап етпейді. Сондай-ақ, құрамдас бөлікке Жергілікті атқарушы органдар мен Орталық мемлекеттік органдар мүшелерінің қатысуымен интернет-конференциялар кіреді, олар 2008 жылдан бастап "электрондық үкімет" веб-порталында тұрақты түрде өткізіледі.
"Сауалнамалар" жүйесі ашық диалогтың басқа компоненттеріне қатысты жаңа сервис болып табылады. Жүйе сауалнамалар құруға, "электрондық үкімет" және "мобильді үкімет" қол жетімді арналарында сауалнамалар жариялауға, сауалнамалар нәтижелерін сақтауға және клиенттерге беруге арналған. Жүйе SMS-хабарламалар, мобильді қолданба, жеке кабинет, "Ашық диалог" порталы, сондай-ақ әлеуметтік ресурс арқылы сауалнамадан өтуге мүмкіндік береді.
"Байланыста" сервисі азаматтарға бірнеше мүмкіндіктер береді, оның ішінде ұялы байланыс операторының өтініш беруі, телефон нөмірі бойынша байланыс операторын анықтау, қалалар бойынша ұялы байланыс сапасын қарау.
Ашық диалог азаматтарға келесі мүмкіндіктер береді:
- Мемлекеттік органдардың бірінші басшыларына сұрау салуларды жолдау.
- Елдің кез келген жерінен мемлекеттік органдардың қызметін көпшілік алдында талқылауға қатысу.
- Мемлекеттік органдар жүргізетін сауалнамаларға, әлеуметтік сауалнамаларға, электрондық және мобильді үкімет сауалнамаларына қатысу.
- Мемлекеттік органдардың қалаған тақырыпқа интернет-конференциялар өткізуі үшін өтінім беру.
- Ұялы байланыс сапасы туралы пікірлерді жіберу
"Ашық бюджеттер" интернет-порталының мақсатыазаматтардың мемлекеттегі "бюджет" ұғымы туралы түсінігін жеңілдетіп, бюджет қаражатының жұмсалуын қоғамдық бақылау арқылы белсенді азаматтық ұстанымды дамытуға ықпал ету.
Ашық бюджеттер порталында "Ақпаратқа қол жеткізу туралы" Заңның 17-бабының 3-тармағына сәйкес бюджеттік бағдарламалар жобаларын және бюджеттік бағдарламаларды іске асыру туралы есептерді орналастыру және жария талқылау жүргізіледі, сондай-ақ бюджеттік есептілік, шоғырландырылған қаржылық есептілік, мемлекеттік аудит нәтижелері туралы ақпарат орналастырылады.
"Ашық бюджеттер" порталы келесі мүмкіндіктерді ұсынады:
- Елдің бюджеттік процесімен танысу;
- Бюджеттік бағдарламалар жобаларына және есептерге түсініктеме беру арқылы жоспарлау және орындау процесіне қатысу
- Одан әрі зерделеу және талдау мақсатында жарияланған бюджеттік, шоғырландырылған қаржылық есептілікті, сондай-ақ мемлекеттік аудит пен қаржылық бақылау нәтижелерін пайдалануға құқылы.
"EGov Mobile мобильді қосымшасы"
![]() |
Жобаның мақсаты: Мобильді үкіметтің платформасын құру ұялы байланыс құрылғылары арқылы Қазақстан Республикасының халқы үшін мемлекеттік қызметтер мен сервистерді көрсетуге, сондай-ақ тұрақты қоғамдық дамуға қол жеткізу үшін ел халқының мемлекетпен өзара іс-қимылының қосымша және тиімді арнасын құруға бағытталған. Жүйенің негізгі компоненттерінің арасында келесіні атап өту керек: "EGov Mobile мобильді қосымшасы" (iOS, Android) – смартфондар арқылы мемлекеттік қызметтер мен "электрондық үкімет" сервистерін көрсетуге арналған. "SMS-шлюз" – "1414" қысқа тегін нөмір аясында көрсетілетін мемлекеттік қызметтер бойынша азаматтарға смс-хабарламаларды қабылдауды және жіберуді қамтамасыз етеді. "Мобильдік азаматтар базасы" (БМГ) - электрондық үкіметтің пайдаланушысы туралы дербес ақпаратты жинақтау және сақтау үшін арналған. |
Telegram, Facebook және Vkontakte-дағы чат-боттар
Жасанды интеллект (Чат-бот) негізіндегі Электрондық Үкімет порталы ұсынатын қызметтердің виртуалды консультанты неғұрлым жиі сұралатын мемлекеттік қызметтер мен электрондық үкімет порталының сервистеріне кеңес беруді автоматтандыру мақсатында құрылған.
Ақпараттық қолдау құралы мақсатты аудиторияның мүдделеріне сәйкес чат-бот egov.kz электрондық үкімет порталында, 1414.kz сайтында, сондай-ақ Telegram, Facebook және Vkontakte мессенджерлерінде жұмыс істейді.
24х7 режимінде Чат-бот пайдаланушының сұрауы бойынша ББО білім базасынан қажетті ақпаратты, сондай-ақ толық ақпараты бар сайт тарауларына сілтемені ұсынады.
Қазіргі уақытта Чат-боттың мессенджерлер арқылы электрондық үкімет порталының мемлекеттік қызметтері мен сервистерін ұсынуға мүмкіндігі бар.
Smart Bridge
Smart Bridge жобасы - бұл мемлекеттік органдар мен жеке сектордың ақпараттық жүйелері арасындағы жеңілдетілген процесс.
Smart Bridge жобасын құру мақсаты:
- интеграцияның, мемлекеттік органдардың бизнеспен өзара іс-қимылының және бәсекелес ортаны дамытудың ұйымдастырушылық рәсімдерін жеңілдету («Smart Bridge» жобасының «Қызмет көрсету саласы» платформасы аясында).
Service Showcase платформасы келесі міндеттерді шешуге мүмкіндік береді:
- қызметтің техникалық сипаттамасын және қызмет иесі мен ақпараттық жүйені жасаушының байланыс деректерін бере отырып, мемлекеттік органдар мен жеке сектордың ақпараттық жүйелері қызметтерінің бірыңғай каталогын құру;
- «Электрондық үкімет» шлюзі арқылы Service Showcase порталында жарияланған қызметтерге қол жеткізу процестерін автоматтандыру;
- қайталанатын функцияларды жою, сондай-ақ белгілі бір ақпараттық жүйені енгізудің тиімділігін анықтау мақсатында ақпараттық жүйе қызметтерінің жұмыс істеуін бақылау жүйесін құру;
- қосқыштар (ақпараттық конструктор) арқылы ақпараттық жүйелердің жаңа ақпараттық қызметтерін құру процесін автоматтандыру.