«Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры » АҚ  депозиттерге кепілдік беру жүйесін басқару үшін  1999 жылы құрылды. Қор – бұл коммерциялық емес ұйым.  Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Қордың құрылтайшысы – жалғыз акционері болып табылады.

Қор банктердің тоқсан сайынғы жарналары есебінен банкті мәжбүрлеп тарату жағдайында кепілдік өтемақы төлеу үшін резерв қалыптастырады.

Депозиттерге кепілдік беру жүйесінің құқықтық негіздері, сондай-ақ оған қатысушылардың құқықтары мен міндеттері «Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы» Қазақстан Республикасының Заңымен айқындалады.

Қандай депозиттер кепілдік беруге жатады?  

Кепілдік беру объектілері жеке тұлғалардың (жеке кәсіпкерлерді қоса алғанда) банктік шотта немесе банктік салым шарттарымен куәландырылған банктік шоттарда орналасқан ұлттық және шетелдік валютадағы салымдары болып табылады.

ҚДКҚ кепілдігі шұғыл емес , шұғыл және жинақ депозиттерге, талап еткенге дейінгі депозиттерге, шартты депозиттерге, сондай-ақ Депозиттерге міндетті сақтандыру жүйесінің қатысушы – банктердің ағымдағы шоттар мен төлем карточкалары бойынша ақшасына таралады.   

Банкті мәжбүрлеп тарату кезінде банктік шоттың/салымның иесі кепілдік өтемінің ең жоғары мөлшері шегінде ол бойынша кепілдік өтемақысын алады.

ҚДКҚ кепілдігіне не кірмейді?

Жеке тұлғалардың металл шоттары, банктік жәшіктерге орналастырылған ақшалар мен құндылықтар, депозиттік сертификаттар, сондай-ақ ислам банктерінде орналастырылған депозиттер ҚДКҚ тарапынан кепілдік беруге жатпайды.

Кепілдік төлемі дегеніміз не?

«Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік төлеу – бұл кепілдік берілген депозит бойынша ҚДКҚ тарапынан депозитарға төлеуге жататын ақша сомасы.

Теңгедегі және шетелдік валютадағы салымдар бойынша кепілдіктердің ең жоғары мөлшері қандай?

Банктердің әрқайсысында бір салымшыға арналған барлық салымдарға (банктік шоттарға) кепілдік:

• 20 миллион теңгеге дейін – ұлттық валютадағы жинақ салымдары бойынша,
• 10 миллион теңгеге дейін – ұлттық валютадағы депозиттер бойынша,
• 5 миллион теңгеге дейін қоса алғанда – шетел валютасындағы депозиттер бойынша (банкті лицензиядан айыру күніне белгіленген валюта айырбастаудың нарықтық бағамы бойынша баламада).

Егер банктік салым шартында капиталдандыру көзделген болса, онда сыйақы салымның негізгі сомасына қосылады. Бұл жағдайда кепілдік ең жоғары кепілдік шеңберінде салымның барлық сомасына қолданылады.

Салымшыда теңгедегі жинақ салымынан басқа депозиттердің басқа түрлері болған кезде кепілдік өтемнің жиынтық сомасы 20 млн теңгені құрайды (есептелген сыйақыны қоса алғанда).Егер Сіздің салымыңыздың мөлшері кепілдемелік өтемақы мөлшерінен асып кетсе, онда ҚДКҚ максималды мөлшерде өтемақы төлейді. Салымшы осы сомадан асатын балансты мәжбүрлеп таратылатын банктің тарату комиссиясынан «Қазақстан Республикасындағы банктер және банктік қызмет туралы» Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген кезек тәртібімен алуға құқылы.

Депозиттерге кепілдік беру жүйесіне қандай банктер қатысады?

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, Қазақстан Ұлттық Банкінен депозиттерді қабылдауға, жеке тұлғалардың банктік шоттарын ашуға және жүргізуге лицензия алған әрбір банк міндетті түрде депозиттерге кепілдік беру жүйесінің мүшесі болады, демек, мұндай банкте орналастырылған депозит ҚДКҚ-мен қорғалады.

Міндетті депозиттер жүйесіне қатысушы банктердің бүгінгі тізімімен ҚДКҚ www.kdif.kz веб-сайтында танысуға болады.

Бір уақытта бірнеше банкте депозиттерге кепілдік беріле ме?

Иә, егер Сіз депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің мүшелері болып табылатын бірнеше банкте орналастырсаңыз, онда сіздің депозиттеріңізге кепілдік бойынша өтемақының ең жоғары мөлшері шегінде осы банктердің әрқайсысында бөлек кепілдік беріледі.

Екі банк біріккен жағдайда екі түрлі банкте орналастырылған депозиттерге кепілдік қалай төленеді?

«Қазақстан Республикасындағы банктер және банктік қызмет туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес аффилиирленген банктің міндеттемелері аффилиирленген банкке өткеннен кейін, салымшылар алдындағы міндеттемелердің орындалуын, оның ішінде аударылған банктік шоттардың жүргізілуін аффилиирленген банк жүзеге асырады.

Жеке салымшылар депозиттік кепілдік шектері бір банктегі бір салымшыға, оның ішінде банктердің бірігуі нәтижесінде қайта ұйымдастырылғанға қойылатындығын есте сақтауы қажет.

Екі (немесе одан да көп) банкке кіру кезінде осы банктердің әрқайсысында салымдары бар клиенттер осы банктердегі салымдардың жалпы сомасына назар аударуы қажет. Біріктіру аяқталғаннан кейін, біріктірілген банктегі барлық ақшалай салымдарға бір банктегі салымдар бойынша кепілдіктердің максималды мөлшеріне дейін Қор кепілдік береді. Сонымен бірге, бір салымшыға жиынтық кепілдік өтемақы, жоғарыда айтылғандай, 15 миллион теңгеден аспайды.

Депозит бойынша сыйақыға кепілдік бар ма?

2020 жылғы 1 қаңтардан бастап банктің лицензиясынан айыру күніне есептелген депозиттік сыйақы кепілдік өтемінің ең жоғары мөлшері шегінде ҚДКҚ кепілдігімен жабылады.

Кепілдендірілген өтемақы мөлшерін алдын-ала есептеу үшін ҚДКҚ www.kdif.kz веб-сайтында арнайы калькуляторды пайдаланыңыз. 

«ҚДКҚ» АҚ байланыс мәліметтері