Ваш браузер не поддерживает JavaScript или его поддержка отключена. Пожалуста включите JavaScript, т.к. он необходим для корректной работы портала Электронного правительства Республики Казахстан.

Егер құжаттарда қателер болса немесе жеке куәлікте немесе туу туралы куәлікке өзгертулерді қалай енгізуге болады Баспаға шығару нұсқасы

Cоңғы өзгеріс: 01.12.2022

Пайдалы сілтемелер:

Некені тіркеуге электрондық өтініш беру

Некеге тұру туралы анықтама беру

Некеге тұру туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру

Некенің бұзылуы туралы тіркеуге электронды өтініш беру

Некенің бұзылғаны туралы анықтама беру

Некені бұзу туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру

Баланың тууын тіркеуге электрондық өтінішті беру

Туу туралы куәлік беру

Туу туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру

Аты, тегі, әкесінің атын өзгерту туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру

Тегін, атын, әкесінің атын өзгертуді тіркеуге арналған электрондық өтініш беру

Аты, тегі, әкесінің атының ауысқаны туралы анықтама беру

Әкелік құқықты бекіту туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру

Ұлды/қызды асырап алу туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру

www.egov.kz порталымен жұмыс бойынша оқыту роликтері

Сондай-ақ қараңыздар:

Қазақстанда ата-ана құқықтарынан айыру

Азаматтарды дактилоскопиялық және геномдық тіркеу туралы не білуіңіз керек

Қазақстандағы неке келісімшарты: жасасу тәртібі және талаптары

eGov.kz порталының ең талап етілетін сервистері

Қазақстан мен шетел азаматтарының некелесуі

қағаз, қалам, қол Біздің көбісіміз тіркеу құжаттарында әр түрлі себептерге байланысты АХАЖ (туу, некені тіркеу, некені бұзу, қайтыс болуы туралы немесе өзге де куәліктер) қателер және олқылықтар болған жағдайлармен ұшырасады. Бұндай жағдай келеңсіз болып қана қоймай, болашақта маңыздылығы кем емес басқа құжаттарды алуды қиындатуы да мүмкін. Өз уақытыңыз бен күшіңізді қорғау үшін қажетті шараларды уақытылы қабылдау керек. Осы мақаладан сіз туу (некені тіркеу, бұзу және т.б.) туралы куәлікте қателер болса және құжаттарда олқылықтар жіберілсе не істеу керектігін және осы үшін қандай құжаттар қажет екенін білесіз.

АХАТ органдары қазақстандықтардың азаматтық хал актілерінің жазбалары жүргізіледі, олар құқықтар мен міндеттердің туындауын, өзгеруін немесе тоқтауына әкелетін және құқықтық жағдайды сипаттайтын оқиғалар мен әрекеттерді белгілейді.

АХАЖ қандай әрекеттерді тіркейді?

Азаматтық хал актілерін мемлекеттік тіркеуді, азаматтық хал актілері жазбаларына өзгерістер енгізуді, қалпына келтіруді, жоюды ұйымдастыру ережелеріне сәйкес тіркеу органдары келесі әрекеттерді жасайды:

туу, қайтыс болу, некені тіркеу және бұзу, ұлды (қызды) асырап алу, әкелікті анықтау, атын, тегін, әкесінің атын, жынысын ауыстыруға мемлекеттік тіркеу жүргізеді;
азаматтық хал актілері жазбаларын өзгертеді, толықтырады, түзетеді және күшін жояды;
шығындалған жазбаларды қалпына келтіреді;
бірінші рет және қайтадан куәлік, анықтамалар, азаматтық хал актілері жазбаларының көшірмелерін береді.
жынысын өзгертумен байланысты тегін, атын, әкесінің атын өзгерткенде.

Куәліктегі және азаматтық хал актілеріндегі мәліметтерді қалай өзгертуге болады?

ұлды/қызды асырап алумен байланысты аты, тегі, әкесінің аты өзгергенде, сондай-ақ асырап алушыларды асырап алынған баланың ата-анасы ретінде жазған жағдайда;
некені бұзумен (ажырасқанда мүліктің қалай бөлінетіні туралы біліңіз) немесе некені жарамсыз деп танумен байланысты зайыбының тегі өзгергенде;ата-анасының арасында некенің тоқтатылуына немесе некені жарамсыз деп тануға байланысты кәмелетке толмаған баланың тегін өзгерткенде;
әкелікті белгілеуді тіркегенде;
некеде тұрмайтын анадан баланың әкесі туралы мәліметтерді баланың туу туралы акті жазбасына енгізу туралы өтініш келіп түскенде;
соттың асырап алуды жою немесе рұқсат етуі, сондай-ақ некені жарамсыз деп тану туралы шешіміне байланысты;
баланың әкесі немесе анасы туралы мәліметтерді туу туралы акт жазбасынан алу туралы сот шешімімен байланысты (ата-анасы баладан бас тартқанда, асырап алғанда немесе некені бұзғандақажет болуы мүмкін);
аты, тегі, әкесінің аты ауысқанда;
ата-анасының тегінің және әкесінің атын ауыстырумен байланысты кәмелетке толмағанның тегін және әкесінің атын өзгерткенде;
азаматтық хал актілері жазбасында дұрыс емес мәліметтер сот тәртібінде анықталғанда;
әкелікті анықтау туралы сот шешімі жойылған жағдайда;
егер туу туралы акт жазбасында баланың толық емес аты көрсетілсе (кішірейткіш, еркелетіп қойған, қысқартылған аты);
егер азаматтық хал актілер жазбасында ата-анасының аты, тегі, әкесінің аты немесе ұлты көрсетілмесе;
егер азаматтық хал актілер жазбасында дұрыс емес мәліметтер көрсетілсе;
егер баланың тууын тіркеуде ата-анасының тілегін ескерместен тегі немесе аты тағайындалса;
егер балада туу туралы акт жазбасында көрсетілгеннен басқа ат болса, ол баланың мүддесіне байланысты туындағанда;
егер туу туралы акт жазбасында баланың толық емес аты көрсетілсе (кішірейткіш, еркелетіп қойған, қысқартылған аты);
егер азаматтық хал актілерді тіркеу сәтінде қателер жіберілсе (бұрмалаулар, мәліметтерді немесе жекелеген сөздерді жіберу);
жынысын өзгертумен байланысты тегін, атын, әкесінің атын өзгерткенде;
тегін ұлттық дәстүрлер бойынша әкесінің немесе атасының атынан туындайтын текке өзгерткенде;
ұлтын ауыстырғанда.

Әр түрлі өмірлік жағдайларға байланысты үлкен машақаты көп жағдайлар бар, құжаттар дұрыс емес рәсімделген және құжаттарға түзетулер енгізуге неғұрлым ерте кіріскеніңіз жөн. Дұрыс емес, толық емес және өзгерген мәліметтер жағдайында тұрғылықты жері бойынша АХАЖ-ға жүгіну қажет.

Құжаттарға өзгертулер, түзетулер, толықтырулар енгізуге өтінішті құжаттары қате адамдар беруі тиіс. Егер 18 жасқа дейінгі баланың құжаттарындағы қате, онда өтінішті ата-аналар, асырап алушылар, қамқоршылар және қорғаншылар беруі мүмкін.

Құжаттарға нақтылаулар, толықтырулар, өзгертулер және түзетулер енгізу үшін қандай құжаттар керек

Куәлікті және АХАЖ анықтамалар алу және азаматтық хал актілерін тіркеу үшін төлем мөлшері

Салық кодексінің 537-бабында азаматтық хал актілерін тіркеуде мемлекеттік баж алымдардың мөлшері белгіленген, яғни қайтадан куәлік немесе туу, некені тіркеу, бұзу, қайтыс болуы туралы акт жазбаларын өзгертумен, толықтырумен, түзетумен және қалпына келтірумен байланысты құжаттарды алу үшін төленуі тиіс сома.

некені тіркеу үшін төлем мөлшері – 1 АЕК;
некені бұзуды тіркеу үшін төлем мөлшері:
- кәмелетке толмаған балалары жоқ ерлі-зайыптылардың өзара келісімі бойынша - 2 АЕК;
- сот шешімінің негізінде – 1,5 АЕК (ерлі-зайыптылардың біріне немесе екеуінен де);
- хабарсыз кеткен немесе әрекетке қабілетсіз деп танылған адамдар немесе 3 жылдан артық мерзімге сотталған адамдар сот шешімінің негізінде – 0,1 АЕК;
тегін, атын немесе әкесінің атын, ұлтын және жынысын ауыстыруды тіркеу үшін төлем мөлшері - 2 АЕК , осы негізде берілген зайыбының, балалардың құжаты үшін – 0,5 АЕК ;
туу, некені тіркеу, некені бұзу, қайтыс болуы туралы акт жазбаларын өзгертумен, толықтырумен, түзетумен және қалпына келтірумен куәлікті алу үшін төлем мөлшері - 0,5 АЕК;
азаматтық хал актілерін тіркеу туралы қайтадан куәлік алу үшін төлем мөлшері – 1 АЕК;
шетел азаматтарының бала асырап алуын тіркеу үшін төлем мөлшері – 2 АЕК;
Азаматтық хал актілерді тіркеу туралы ҚР азаматтарына анықтамалар алу үшін төлем мөлшері – 0,3 АЕК;
ТМД елдерінен азаматтық хал актілерді тіркеу туралы куәлікті талап ету үшін төлем мөлшері – 0,5 АЕК;
шетел мемлекеттерінен, ТМД елдеріне қоспағанда азаматтық хал актілерін тіркеу туралы куәлікті талап ету үшін төлем мөлшері, - 1 АЕК.

Құжаттарға өзгертулер, нақтылаулар, толықтырулар және түзетулер енгізгенде 0,5 АЕК мемлекеттік баж алымы мөлшерінде төлеу қажет. Орнына сіз дұрыс мәліметтері бар жаңа куәлік аласыз.

Тегінің, атының және әкесінің атының қазақ және орыс тілдерінде дұрыс жазылуы

Қазақ тіліндегі ерекшеліктерге және тәуелсіздік алған алғашқы жылдарда құжаттар алуға байланысты азаматтардың көптеген құжаттарында қателер жиі кездесе бастады және осының салдарынан түсінбеушіліктер туындады. Арнайы дыбыстары мен әріптері бар аттары мен тектері қалай дұрыс жазылуы тиіс? Құжаттарда аударма немесе транслитерация болуы керек пе? Шын мәнісінде әр жағдайға өзіндік тәсіл керек және бұл құжат алуға жүгінгенде тікелей айтылады. Сонымен қатар тектің орыс тіліндегі жазылуынан қазақ тілінде жазу өзгерту, толықтыру немесе түзету болып табылмайды және акт жазбасына түзетулер енгізілмейді.

Егер сіз «-ова, -ева, -ина» жалғауын алып тегіңізді өзгерткіңіз келсе (мысалы: Ахметжановадан Ахметжанға) немесе қазақ тіліндегі арнайы әріптерді ескерумен тегіңізді немесе атыңызды өзгерткіңіз келсе (мысалы: Галымжанова - Fалымжанова немесе Fалымжан) және адамның жынысына байланысты әкесінің атын жазғанда әкесінің атына «ұлы» немесе «қызы» соңдарын қосқыңыз келсе, онда «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ жеке куәлікті алуға өтінішпен жүгіну қажет. Жеке куәлікті ауыстыру себептерінде ұлттық-тарихи дәстүрлерді көрсеткен жөн.

Егер бұл сияқты өзгертулерді ұлттық-тарихи дәстүрлерге сәйкес баланың құжатына енгізгіңіз келсе, онда «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ немесе АХАЖ қазақ тілді транслитерациямен қайтадан куәлікке өтініш берумен жүгіну қажет.

Ажырасқанда және басқа жағдайларда баланың ұлтын немесе тегін, атын өзгерту

Әдетте баланың тегі ата-анасының бірінің тегімен немесе ата-анасының қалауы бойынша анықталады, тараптардың кез келгенінің атынан туындауы мүмкін. Өкінішке орай, кәмелетке толмаған баланың өзгерту талап етілетін жағдайлар аз емес. «Неке және (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы» Кодекстің 64-65-баптарына сәйкес баланың ұлтын, атын немесе тегін келесі тәртіпте өзгертуге болады.

Егер ата-анасы некеде болса, онда олардың өтініші бойынша 16 жасқа толғанға дейін АХАЖ баланың атын, сондай-ақ қажеттілігі болғанда тегін, бірақ тегін анасының немесе әкесінің тегіне ғана өзгертуге рұқсат ете алады.

Ата-анасы ажырасқанда балада туғандағы тегі сақталады. Егер ата-анасы ресми ажырасқан болса, баланың тегін ауыстырғанда, баламен бірге тұрмайтын ата-анасының бірінің рұқсаты талап етілмейді. Бірақ егер ата-анасы ажырасқан болса, бірақ бұл АХАЖ-да заңды ресімделмесе – баланың кіммен тұратынына және тәрбиеленіп жатқанына қарамастан баланың тегін ауыстырғанда ата-анасының екеуінің де рұқсаты қажет. Бұл жағдайда ата-анасының пікірі егер ол із-түзсіз жоғалса, әрекетке қабілетсіз деп танылса, сондай-ақ негізді себептерсіз баланы асыраудан және тәрбиелеуден бас тартса, ескерілмеуі мүмкін.

Егер бала некеден тыс туса, ал әкелік ресми анықталмаса, онда баланың тегін анасының қазіргі кездегі тегіне өзгертуге болады.

Баланың ұлты оның ата-анасының ұлтымен анықталады. Егер ата-анасының ұлты әр түрлі болса, онда ол баланың қалауы бойынша паспорт немесе жеке куәлікті алғанда анықталады. Келесі жолы ұлтын тек әкесінің немесе анасының ұлтына ғана ауыстыруға болады.

10 жастан асқан баланың атын және/немесе тегін өзгерту заңды өкілдері – ата-анасы, асырап алушылар, қамқоршылар, қорғаншыларының қатысуымен өзгертуге болады.