Бірыңғай байланыс орталығы
қоңырау шалу тегін
қоңырау шалу ақылы
шетелден (интернет арқылы ақысыз)
Үйде арнайы әлеуметтік қызметтерді кім алады? Баспаға шығару нұсқасы
Cоңғы өзгеріс: 28.03.2024Пайдалы сілтемелер:
Сондай-ақ қараңыздар:
Арнайы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж адамдарға (отбасыларға) үйде арнайы әлеуметтік қызметтер көрсетіледі.
Бұл ауруды, жарақаттануды, жасқа немесе мүгедектікке байланысты өзіне-өзі күтім жасау, өз бетінше қозғалу және негізгі өмірлік қажеттіліктерді қамтамасыз ету қабілетін толығымен немесе ішінара жоғалтқан адамдар болуы мүмкін.
Біз сізге үйде арнайы әлеуметтік қызметтерді алуға кімнің құқығы бар екенін және үйде қызмет көрсету жағдайында әлеуметтік қызметкерлер қандай қызметтерді ұсынатынын айтамыз.
Үйде кім көмек ала алады
Үйде арнайы әлеуметтік қызметтерді кім ала алады:
1) Бір жарым жастан он сегіз жасқа дейінгі балаларға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету жағдайларында:
- ақыл-ой кемістігі, жеңіл және орташа дәрежедегі, оның ішінде арнаулы түзеу білім беру ұйымдарының (мектеп-интернаттардың) арнаулы (қосалқы) сыныптарында (бөгде көмегінсіз қозғалмайтын, қозғалыс бұзылыстарының ауырлығына байланысты өзіне қызмет көрсетпейтін, жеке күтімді талап ететін) оқуды қиындататын қозғалыс функцияларының өрескел бұзылыстары болған кезде айқындалған есту, көру, сөйлеу бұзылыстары, ұстамалар, мінез-құлық бұзылыстары;
- ауыр және терең дәрежелі ақыл-ой кемістігі;
- әр түрлі этиологиядағы деменциялар.
2) Екінші және үшінші дәрежелі өз бетінше жүріп-тұруды және өзіне-өзі қызмет көрсетуді шектеуге әкеп соққан тірек-қимыл аппаратының айқын немесе айтарлықтай (өрескел) айқын көрінген бұзылулары бар мүгедектігі бар балаларға.
3) Мынадай:
- ақыл-ой кемістігі, жеңіл және орташа дәрежедегі, оның ішінде қозғалыс функцияларының өрескел бұзылыстары болған кезде (бөгде адамның көмегінсіз қозғалмайтын, қозғалыс бұзылыстарының ауырлығына байланысты өзіне қызмет көрсетпейтін, жеке күтімді талап ететін адамдар);
- ауыр және терең дәрежелі ақыл-ой кемістігі;
- психикалық және мінез-құлық бұзылыстары, тұрақты ақау немесе деменция болған кезде;
- әр түрлі этиологиядағы деменциялар;
- деменция болған кезде эпилепсия (оның ішінде симптоматикалық) салдарынан үйде қызмет көрсету жағдайында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуге мұқтаж он сегіз жастан асқан адамдарға
4) Өз бетінше қызмет көрсетуге қабілетсіз және денсаулық жағдайы бойынша үйде күтім жасау жағдайында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуге мұқтаж, еңбекке қабілетті кәмелетке толған балалары жоқ мүгедек адамдарға, Кодекске сәйкес өзінің еңбекке жарамсыз көмекке мұқтаж ата-анасын, жұбайын (зайыбын) ұстауға және оларға қамқорлық жасауға міндетті жұбайы немесе объективті себептер бойынша оларға тұрақты көмек пен күтімді қамтамасыз етпейтін (бірінші, екінші топтағы мүгедектігі, онкологиялық, психикалық аурулары бар) кәмелетке толған еңбекке қабілетті балалары, жұбайы бар, бас бостандығынан айыру орындарында болады, психикалық денсаулық орталығында есепте тұрады немесе елден тыс тұрақты тұруға кеткен немесе басқа елді мекенде тұрады, жұбайы үшін қосымша – жасы ұлғайған).
5) Әлеуметтік кодексте белгіленген зейнеткерлік жасқа толған, өзіне өзі қызмет көрсетуге қабілетсіз және денсаулық жағдайы бойынша үйде күтім жасау жағдайларында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуге мұқтаж, еңбекке қабілетті кәмелетке толған балалары жоқ қарт адамдарға (жұбайы (зайыбы), Кодекске сәйкес өзінің еңбекке жарамсыз көмекке мұқтаж ата-аналарын, жұбайын (зайыбын) ұстауға міндетті және оларға немесе еңбекке қабілетті кәмелетке толған балалары бар жұбайына (зайыбына) қамқорлық жасау, оларға объективті себептер бойынша тұрақты көмек пен күтімді қамтамасыз етпейтін (бірінші, екінші топтағы мүгедектігі, онкологиялық, психикалық аурулары бар, бас бостандығынан айыру орындарында болады, психикалық денсаулық орталығында есепте тұрады немесе елден тыс тұрақты тұруға кеткен немесе жұбайы (зайыбы) үшін қосымша басқа елді мекенде тұрады – жасы ұлғайған кезде), сондай-ақ отбасылық ішкі жанжал болған жағдайда.
Әлеуметтік қызметкерлер үйде қызмет көрсету жағдайында қандай қызметтерді ұсынады
Әлеуметтік қызметкерлер үйде арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандартына сәйкес қызметтердің 8 түрін орындайды:
1. Әлеуметтік-тұрмыстық қызметтерге мыналар жатады:
1) Денсаулық жағдайы бойынша кәдімгі күнделікті рәсімдерді орындауға қабілетсіз қызмет алушыларға жеке қызмет көрсету және гигиеналық сипаттағы әлеуметтік-тұрмыстық қызметтер көрсету, оның ішінде төсектен тұру, төсекке жату, киіну және шешіну, жуыну, тамақ жеу, ішу, дәретхананы немесе науаны пайдалану, жүріп-тұру, тістерін немесе жағын күту сияқты іс-әрекеттер, көзілдірік немесе есту аппараттарын қолдану, тырнақтарың алу, ер адамдар – сақал мен мұртты қыру.
2) Қызмет алушылардың отбасы мүшелерін жеке қызмет көрсету және санитариялық-гигиеналық сипаттағы практикалық дағдыларға үйрету.
3) Қарттар мен мүгедектігі бар адамдар үшін қосымша:
- бір елді мекен шегінде үйден тыс жерде алып жүру;
- хаттарды жазуға және оқуға көмек көрсету;
- үйге ыстық түскі ас, азық-түлік және азық-түлік емес тауарларды сатып алуға және жеткізуге жәрдемдесу;
- тамақ дайындауға көмектесу;
- пештерді жағуға жәрдемдесу, отын, көмір және су жеткізу;
- заттарды жууға, құрғақ тазалауға, жөндеуге тапсыруға жәрдемдесу және оларды кері жеткізу;
- заттарды жууға көмектесу;
- тұрғын үй-жайларды жөндеу мен жинауды ұйымдастыруға жәрдемдесу;
- тұрғын үй және коммуналдық қызметтерге ақы төлеуге жәрдемдесу;
- салттық қызметтерді ұйымдастыруға көмек (қайтыс болған туыстарында (заңды өкілдерінде) болмаған жағдайда).
2. Әлеуметтік-медициналық қызметтерге мыналар жатады:
1) дәрігерге дейінгі көмек көрсету;
2) медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізуге жәрдемдесу;
3) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін алуға жәрдемдесу;
4) дәрігерлердің қорытындысы бойынша дәрілік заттармен және медициналық мақсаттағы бұйымдармен қамтамасыз етуге жәрдемдесу;
5) ОЖБ сәйкес санаторлық-курорттық емдеуді, техникалық көмекші (компенсаторлық) құралдармен, міндетті гигиеналық құралдармен қамтамасыз етуге жәрдемдесу;
6) қызмет алушыларды техникалық көмекші (компенсаторлық) және міндетті гигиеналық құралдарды пайдалануға үйрету;
7) ОЖБ сәйкес протездік-ортопедиялық және есту протездік көмек алуға жәрдемдесу;
8) әлеуметтік-медициналық мәселелер бойынша, оның ішінде жасқа бейімделу мәселелері бойынша консультация беру;
9) бейінді мамандардың, оның ішінде денсаулық сақтау ұйымдарының медициналық консультацияларына жәрдемдесу;
10) денсаулыққа байланысты рәсімдерді жүргізу (дәрі-дәрмектерді қабылдау, тамшыларды тамызу және емдеуші дәрігерді тағайындауға байланысты рәсімдер);
11) емдеу-дене жаттығуларын орындауға көмек көрсету;
12) дәрігерді үйге шақыру және денсаулық сақтау ұйымдарында қызмет алушыларды сүйемелдеу;
13) балаларды патронаждық бақылау, тірек қимыл аппараты бұзылған балалар;
14) мүгедектігі бар адамдарға және қарттарға санитариялық-гигиеналық қызметтер көрсету (сүрту, жуу, гигиеналық ванналар);
15) оңалту іс-шараларын жүргізуге жәрдемдесу.
3. Әлеуметтік-психологиялық қызметтерге мыналар жатады:
1) Әлеуметтік-психологиялық патронаж (жүйелі бақылау);
2) қызмет алушыларға әлеуметтік-психологиялық көмек көрсету, оның ішінде әңгімелесу, қарым-қатынас жасау, тыңдау, жігерлендіру, белсенділікке ынталандыру;
3) қолайлы психологиялық ахуалды қамтамасыз ету, жанжалды жағдайлардың профилактикасы мен оларды жою үшін қызмет алушылармен бірге тұратын отбасы мүшелерін әлеуметтік-психологиялық қолдау.
4. Үйде қызмет көрсету жағдайында балаларға, ТҚА бұзылған балаларға, он сегіз жастан асқан адамдарға көрсетілетін әлеуметтік-педагогикалық қызметтерге:
1) Әлеуметтік-педагогикалық консультация беру;
2) балалардың дене және ақыл-ой қабілеттеріне сәйкес арнайы оқу бағдарламалары бойынша білім алуына жәрдемдесу;
3) жалпы білім беретін мектептерде, техникалық және кәсіптік ұйымдарда ТҚА бұзылған балалардың білім алуына жәрдемдесу;
4) он сегіз жастан асқан балалар мен адамдарды тұрмыстық бағдарлау және қол шеберлігі негіздеріне оқыту;
5) өзіне-өзі қызмет көрсету, жеке гигиена, тұрмыстағы және қоғамдық орындардағы мінез-құлық дағдыларын қалыптастыру, өзін-өзі бақылау, қарым-қатынас дағдылары жөніндегі қызметтер;
6) отбасы мүшелеріне балаларды мектепке дейінгі тәрбиелеу және олардың арнайы білім беретін оқу бағдарламалары бойынша білім алуы үшін жағдайлар жасау мәселелері бойынша консультация беру;
7) кәсіптік білім алуға жәрдемдесу;
8) ата-аналарды немесе отбасы мүшелерін үйде оңалту негіздеріне оқыту;
9) отбасы мүшелерін балаларда және он сегіз жастан асқан адамдарда қажетті өмірлік дағдыларды қалыптастыруға үйрету.
5. Он сегіз жастан асқан адамдарға, мүгедектер мен қарттарға үйде қызмет көрсету жағдайында көрсетілетін әлеуметтік-еңбек қызметтеріне мыналар жатады:
1) ТҚА бұзылған балалардың, мүгедектігі бар адамдардың кәсіптік бағдарлануы;
2) қызмет алушыларға және олардың отбасы мүшелеріне үй еңбегін ұйымдастыруда консультация беру;
3) мүгедектігі бар адамдарды жұмысқа орналастыруға жәрдемдесу.
6. Әлеуметтік-мәдени қызметтерге мыналар жатады:
1) мерекелер мен бос уақыт іс-шараларын ұйымдастыру;
2) клубтық және үйірмелік жұмыстарды ұйымдастыру және жүргізу;
3) қызмет алушыларды бос уақытты өткізу іс-шараларына, мәдени іс-шараларға қатысуға тарту.
7. Үйде қызмет көрсету жағдайында көрсетілетін әлеуметтік-экономикалық қызметтерге мыналар жатады:
1) Әлеуметтік кодекстің 11, 13, 14-тарауларына сәйкес тиісті жеңілдіктер, жәрдемақылар, өтемақылар, алименттер және тиісті төлемдер алуға, тұрғын үй жағдайларын жақсартуға жәрдемдесу;
2) қарттар мен мүгедек адамдарға, сондай-ақ он сегіз жастан асқан балаларды тәрбиелеп отырған және оларға күтім жасауды жүзеге асыратын отбасыларға өзін-өзі қамтамасыз ету және отбасының материалдық жағдайын жақсарту мәселелері бойынша консультация беру.
8. Әлеуметтік-құқықтық қызметтерге мыналар жатады:
1) арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету саласында және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әлеуметтік қамсыздандыру мен көмекке құқықтарға байланысты мәселелер бойынша заңгерлік консультация беру;
2) заңды маңызы бар құжаттарды ресімдеуге көмектесу;
3) арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін және қызмет алушылардың заңды құқықтарын бұзатын немесе оларға қысым жасайтын ұйымдардың әрекеттеріне немесе әрекетсіздігіне өтініштерді дайындауға және беруге көмек көрсету;
4) заң көмегін көрсету және заңнамада белгіленген жеңілдіктер мен артықшылықтарды, әлеуметтік төлемдерді алуға жәрдемдесу;
5) Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде белгіленген тәртіппен сенімхат бойынша тиісті жәрдемақылар, әлеуметтік төлемдер алу;
6) отбасында қызмет алушыларға немесе олардың отбасы мүшелеріне жасалған физикалық және психикалық зорлық-зомбылыққа кінәлі адамдарды қылмыстық жауапкершілікке тартуға жәрдемдесу;
7) Кодекске сәйкес қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органдарға балаларды, оның ішінде ТҚА бұзылған балаларды асырап алуға, қамқоршылыққа, патронатқа, қорғаншылыққа орналастыруға жәрдемдесу;
8) қызмет алушыларды арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін мекемелерге, ұйымдарға орналастыруға жәрдемдесу, оның ішінде стационарлық және жартылай стационарлық үлгідегі ұйымдарда құжаттарды ресімдеуге көмек көрсету;
9) балаларды тәрбиелеуден жалтаратын ата-аналарға, оның ішінде кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі комиссияға ТҚА бұзылған ата-аналарға ұсынымдарды ресімдеу;
10) қызмет алушыларға жұмысқа орналасу үшін құжаттарды ресімдеуде, жеке басын куәландыратын құжатты және заңды маңызы бар құжаттарды алуда заң көмегін көрсетуге жәрдемдесу;
11) Қазақстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу кодексінде, «Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген жағдайларда және тәртіппен адвокаттың тегін заң көмегін алуға жәрдемдесу.
Кіріп шығу уақыты, арнайы әлеуметтік қызметтерді ұсыну шарттары
Үйде қызмет көрсету ұйымының мамандары қызмет алушыларға бару үйде қызмет көрсету ұйымының басшысы бекітетін қызмет алушыларға бару графигіне сәйкес жүзеге асырылады.
Қызмет алушыға барған күні үйде қызмет көрсету ұйымының мамандары нысаны осы Стандартқа 5-қосымшада көзделген ұсынылған арнаулы әлеуметтік қызметтерді есепке алу журналына тиісті белгі қояды. Көрсетілген арнаулы әлеуметтік қызметтерді есепке алу журналы қызмет алушыда (заңды өкілде) болады және айдың соңында күтім жөніндегі әлеуметтік қызметкерге беріледі.
Уәкілетті орган немесе құрылтайшы немесе үйде қызмет көрсету ұйымының басшысы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету үшін жағдайлар жасайды, оның ішінде:
1) қажетті техникамен және байланыспен жарақтандырылған үй-жайлар, оңалту іс-шараларын жүргізу үшін қажетті диагностикалық, дидактикалық, дамытушы және өзге де материалдар;
2) персоналды қызмет алушының білімін, іскерлігін және күтім жасау дағдыларын қалыптастыруға ықпал ететін әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету;
3) қажет болған кезде персоналды көлік құралымен, жол жүру билеттерімен немесе жол жүру билетінің құны мөлшерінде ақшалай өтемақымен қамтамасыз ету;
4) қарттарға және мүгедектігі бар адамдарға күтім жасау жөніндегі әлеуметтік қызметкерлерді формамен, жеке қорғану құралдарымен (бір рет қолданылатын маскалар мен қолғаптар) қамтамасыз ету.
Үйде арнайы әлеуметтік қызметтерді алу үшін қандай құжаттар қажет
Арнаулы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж деп танылған адамдар (отбасылар) тұрғылықты жері бойынша Арнаулы әлеуметтік қызметтердің кепілдік берілген көлемін беру жолымен ұсыну үшін уәкілетті органға жүгінеді:
1) қызмет алушының өтініші, ал кәмелетке толмағандар мен әрекетке қабілетсіз адамдар үшін – заңды өкілінің жазбаша өтініші (ата-анасының бірі, бала асырап алушы, қорғаншы немесе қамқоршы, асырап алушы ата-ана, патронат тәрбиеші және «Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы» Қазақстан Республикасының Кодексіне сәйкес қамқорлықты жүзеге асыратын оларды алмастыратын басқа да адамдар, білім беру, тәрбиелеу, баланың, он сегіз жастан асқан адамның құқықтары мен мүдделерін қорғау) осы Стандартқа 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша немесе медициналық ұйымның қолдаухаты;
2) сәйкестендіру үшін жеке сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі – ЖСН) бар көрсетілетін қызметтерді алушының цифрлық құжаттар сервисінен жеке басын куәландыратын құжатты не электрондық құжатты;
3) осы Стандартқа 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша медициналық карта;
4) балалар үшін – психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация қорытындысының көшірмелері.
Жұмыспен қамту бөлімі өтінішті қабылдау кезінде ЖСН бойынша мемлекеттік органдардың және (немесе) ұйымдардың ақпараттық жүйелеріне «электрондық үкіметтің» шлюзі арқылы мынадай мәліметтерді алу үшін сұрау салулар қалыптастырады:
1) жеке басын куәландыратын құжат туралы;
2) тұрақты тұрғылықты жері бойынша тіркеу туралы;
3) мүгедектікті белгілеу туралы;
4) мүгедектігі бар адамды оңалту мен оңалтудың жеке бағдарламасында әзірленген іс-шаралар туралы;
5) зейнеткерлік жастағы адамдар үшін зейнеткерлік жаста;
6) «Ардагерлер туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабы 1) тармақшасында санамаланған Ұлы Отан соғысының ардагері, басқа мемлекеттердің аумағындағы қимылдарының ардагері, сондай-ақ жеңілдіктері бойынша Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне теңестірілген ардагер, қаза тапқан әскери қызметшілердің отбасы мәртебесі болған жағдайларда жүзеге асырылады.
Үйде қызмет көрсету қандай жағдайда тоқтатылады
Үйде қызмет көрсету ұйымы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуді тоқтатуды жүзеге асырады:
1) қызмет алушылардың жазбаша өтініші бойынша, ал кәмелетке толмағандар мен әрекетке қабілетсіз адамдар үшін – қызмет алушылардың заңды өкілінің жазбаша өтініші бойынша;
2) мүгедектік алынып тасталған немесе мүгедектіктің үшінші тобы белгіленген жағдайда;
3) стационар немесе жартылай стационар жағдайында арнаулы әлеуметтік қызметтер алған кезде;
4) қызметтерді алушы басқа елді мекенге көшкен кезде;
5) куәгерлердің жазбаша айғақтарымен расталатын, қызмет алушы немесе оның отбасы мүшелері тарапынан әлеуметтік қызметкерді адамдық ар-намысын қорлайтын негізсіз қорлау мен айыптаулар кезінде;
6) ақылы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету туралы шарт бұзылған кезде;
7) қызмет алушы қайтыс болған жағдайда;
8) білім беру ұйымдарында арнаулы әлеуметтік қызметтер алынған жағдайда.
