Соттардағы мемлекеттік баж алым мөлшерлемелері Баспаға шығару нұсқасы
Cоңғы өзгеріс: 23.11.2022Сондай-ақ қараңыздар:
Мемлекеттік баж – бұл заңмен белгіленген белгілі бір әрекеттерді жасағаны үшін немесе заңды маңызды құжаттарды беру үшін әр түрлі инстанцияларға жүгінуде алынатын салықтың ерекше формасы. Сотқа жүгіну қажет болған әркімді мемлекеттік баж алым деген не, ол қандай жағдайларда алынады және оның өлшемдері қандай деген сұрақ қызықтыратыны сөзсіз. Алайда мемлекет мемлекеттік баж алым міндетін енгізумен қатар, кейбір адамдарды оны төлеуден босатты. Осы мақалада біз соттардағы мемлекеттік баж алым мөлшерлері туралы және осындай мемлекеттік баж алымнан босатылғандар туралы айтатын боламыз.
Азаматтық процестік кодекстің 103-бабына, төлеу тәртібі және мемлекеттік баждың сомасы, сондай-ақ оны төлеуден босату негіздері «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының кодексімен (Салық кодексі) айқындалады.
Сотқа берілетін әкімшілік талап қоюлардан, талап арыздардан, ерекше талап қою бойынша іс жүргізу арыздарынан, ерекше іс жүргізу істері бойынша арыздардан (шағымдардан), сот бұйрығын шығару туралы арыздардан, атқару парағының телнұсқасын беру туралы өтініштерден, төреліктің және шетелдік соттардың шешімдерін мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парақтарын беру туралы өтініштерден, сот актілерінің көшірмелерін, атқару парақтарын және басқа құжаттарды қайта беру туралы өтініштерден мемлекеттік баж мынадай мөлшерде алынады:
1) егер осы тармақта өзгеше белгіленбесе, мүліктік сипаттағы талап арыздардан:
- жеке тұлғалар үшiн – талап қою сомасының 1 %;
- заңды тұлғалар үшiн – талап қою сомасының 3 %;
2) Жеке тұлғалардың құқықтарына шек қоятын мемлекеттік органдардың және олардың лауазымды тұлғаларының заңсыз әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) және шешімдеріне байланысты шағымдардан - республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және мемлекеттік баж салығын төлеу күніне белгіленген 0,3 айлық есептік көрсеткіш (бұдан әрі - АЕК).
3) Заңды тұлғалардың құқықтарын шектейтін мемлекеттік органдардың және олардың лауазымды тұлғаларының заңсыз әрекеттері (әрекетсіздік) және шешімдеріне шағымдардан - 5 АЕК;
4) Тексеру актілері және (немесе) көлденең бақылау нәтижелері туралы хабарламалар туралы хабарламаларға шағымдану туралы өтініштерден:
- жеке кәсіпкерлер мен шаруа немесе фермер қожалықтары үшін – хабарламада көрсетілген салықтардың, кедендік төлемдердің және бюджетке төленетін төлемдердің (өсімпұлдарды қоса алғанда) даулы сомасының 0,1%, бірақ 500 АЕК артық емес;
- заңды тұлғалар үшін - хабарламада көрсетілген салықтардың, кедендік төлемдердің және бюджетке төленетін төлемдердің (өсімпұлдарды қоса алғанда) даулы сомасының 1%, бірақ 20 мың АЕК артық емес.
5) некені бұзу туралы талап арыздардан – 0,3 АЕК;
Некені бұзу кезінде мүлікті бөлген жағдайда, баж осы тармақтың 1) тармақшасына сәйкес талаптың бағасынан анықталады;
6) Белгіленген тәртіппен хабар-ошарсыз кеткен немесе жүйке ауруы немесе ақыл-есі кемдігінің салдарынан әрекетке қабілетсіз адамдармен, немесе үш жылдан астам мерзімге бас бостандығынан айыруға сотталған адамдармен некені бұзу кезінде мүлікті бөлу туралы талап арыздан - салық кодексінің 610-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес;
7) Тұрғын үйді жалдау туралы келісім-шартты өзгерту немесе тоқтату, мұраны қабылдау мерзімін ұзарту туралы, мүлікті тыйым салудан босату туралы талап арыздардан және мүліктік емес сипаттағы басқа да немесе бағалауға жатпайтын талап арыздардан - 0,5 АЕК;
8) 610-бабы 1-тармағының 2), 3), 4) және 13) тармақшаларында көрсетілгендерді қоспағанда, ерекше талап қою ісін жүргізу арыздарынан, ерекше іс жүргізу істері бойынша арыздардан (шағымдардан), Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексінің шеңберінде әкімшілік талап қоюлардан – 0,5 АЕК;
9) Төрелiк шешiмдердiң күшiн жою туралы өтiнiштерден – Қазақстан Республикасының сотына мүлiктiк емессипаттағы талап арызын беру кезiнде алынатын мемлекеттiк баж сомасы мөлшерінің 50 %, ал мүлiктiк сипаттағы даулар бойынша - Қазақстан Республикасының сотына мүлiктiксипаттағы талап арызын беру кезiнде алынатын мемлекеттiк баж сомасы мөлшерінің 50 % және өтініш берушінің даулы сомасына сүйене отырып есептелген сомадан;
10) Салық кодексінің 610-бабының 1-тармағының 1) тармақшасында көрсетілгендей, сот бұйрығын шығару туралы арыздардан- мемлекеттік баж мөлшерлемесінің 50 пайызы;
11) Атқару парағының телнұсқасын беру туралы өтініштерден, төрелік шешімдер және шетелдік соттардың шешімдерін мәжбүрлеп орындауға атқарушылық парақтарын беру туралы өтініштерден – 5 АЕК;
12) Іске қатысушы тараптардың және басқа адамдардың өтiнiшi бойынша сот шешімдерінің, үкімдерінің, ұйғарымдарының, соттардың өзге қаулыларының көшірмелерін (телнұсқаларын), сондай-ақ соттар беретін істің басқа да құжаттарының көшірмелерін қайтадан беру туралы өтініштерден - әрбір құжат үшін 0,1 АЕК, сондай-ақ, әрбір дайындалған бет үшін 0,03 АЕК;
13) Заңды тұлғаларды банкрот деп тану туралы, оңалту рәсімін қолдану туралы, жеделдетілген оңалту рәсімін қолдану өтініштерінен – 0,5 АЕК;
14) Ар-намысы, абыройы мен іскерлік беделіне нұқсан келтіретін ақпаратты таратумен келтірілген моральдық зиян өтемақысын ақшалай өндіріп алу туралы жеке тұлғалардың талап арыздарынан – талап қою сомасының 1 %;
15) Іскерлік беделіне нұқсан келтіретін ақпаратты тарату нәтижесінде келтірілген шығындарды өндіріп алу туралы заңды тұлғалардың талап арыздарынан – талап қою сомасының 3 %.
Төрелік шешімдерінің күшін жою және төреліктің және шетелдік соттардың шешімдерін мәжбүрлеп орындатуға атқару парақтарын беру мәселелері жөніндегі ұйғарымдарға, мүліктік емес және мүліктік сипаттағы даулар бойынша соттардың шешімдері мен қаулыларына сот актілерін кассациялық тәртіппен қайта қарау туралы өтінішхаттардан мемлекеттік баж осындай даулар бойынша әкімшілік талап қою, талап арыз (арыз) берілген кезде Салық кодексінің 610-бабы 1-тармағында белгіленген мемлекеттік баждың тиісті мөлшерлемесінің 50 пайызы мөлшерінде алынады.
Бір мезгілде мүлiктiк сипаттағы және мүлiктiк емес сипаттағы талаптарды қамтитын талап қою арыздары үшiн мүлiктiк сипаттағы талап қою арыздары үшін және мүлiктiк емес сипаттағы талап қою арыздары үшін белгiленген мемлекеттiк баж бiр мезгiлде алынады.